Życie religijno-społeczne parafii

1. Duszpasterstwo sakramentalne i liturgiczne.

1.2. Chrzty

Chrzest jest pierwszym sakramentem oraz bramą do innych sakramentów. Stanowi on fundament całego życia chrześcijańskiego. Daje on przyjmującym go odrodzenie i uwolnienie od grzechu pierworodnego, a także wszczepienie w Kościół jako członków Chrystusa.

W kancelarii parafii Lututów znajduje się księga ochrzczonych, w której można znaleźć wszystkich, którzy przyjęli ten sakrament w miejscowym kościele. Z jego analizy wynika, że w okresie od II wojny światowej najwięcej dzieci przyjmowało go w pierwszych powojennych latach oraz w latach 50-tych. Było to ok. 150 osób rocznie, a w niektórych latach nawet ponad 170. Było to spowodowane dużą ilością urodzeń w tym czasie. W kolejnych latach liczba chrztów oscylowała zazwyczaj w okolicach 80 – 100 osób. Duży ich spadek można zauważyć od początku lat 90-tych, a w pierwszej dekadzie XXI wieku było ich jeszcze mniej. W latach 1995 – 2008 liczba chrztów nie przekraczała 50 osób rocznie. Na przełomie pierwszego i drugiego dziesięciolecia obecnego wieku zanotowano ich lekki wzrost, ale w ostatnim roku – 2013 znów spadek.

 Liczba chrztów w parafii Lututów w latach 1945-2013

Rok	Liczba chrztów
1945	143
1946	158
1947	150
1948	172
1949	140
1950	170
1951	178
1952	176
1953	160
1954	166
1955	161
1956	156
1957	159
1958	135
1959	142
1960	176
1961	108
1962	103
1963	92
1964	101
1965	92
1966	113
1967	101
1968	91
1969	89
1970	85
1971	99
1972	76
1973	78
1974	90
1975	81
1976	88
1977	71
1978	89
1979	80
1980	95
1981	98
1982	95
1983	87
1984	80
1985	100
1986	76
1987	83
1988	59
1989	73
1990	53
1991	57
1992	46
1993	62
1994	61
1995	49
1996	47
1997	47
1998	40
1999	39
2000	41
2001	41
2002	43
2003	39
2004	36
2005	39
2006	40
2007	38
2008	38
2009	45
2010	65
2011	51
2012	42
2013	39
2014	36
2015	34
2016	35
2017	48
2018	40
2019	31

1.2. Bierzmowanie

Poprzez sakrament bierzmowania wszyscy ochrzczeni łączą się z Kościołem jeszcze ściślej. Dostają oni dary Ducha Świętego, aby mogli lepiej świadczyć w swoim życiu o Jezusie Chrystusie. Ten sakrament wraz z chrztem i Eucharystią należą do sakramentów wtajemniczenia chrześcijańskiego.
W lututowskiej parafii bierzmowanie odbywało się zazwyczaj podczas wizytacji pasterskiej biskupów. Od II wojny światowej tego sakramentu udzielało czterech biskupów częstochowskich: bp Teodor Kubina, bp Zdzisław Goliński, bp Stefan Baręła i bp Stanisław Nowak oraz ich trzech biskupów pomocniczych: bp Stanisław Czajka, bp Franciszek Musiel i bp Tadeusz Szwagrzyk. Od 1992 r., czyli od utworzenia diecezji kaliskiej, bierzmowali: ks. bp Stanisław Napierała i ks. bp Edward Janiak oraz biskup pomocniczy: ks. bp Teofil Wilski.

Liczba bierzmowanych i biskupi bierzmujący w parafii Lututów w latach 1948-2013

Rok	Liczba bierzmowanych	Biskup bierzmujący
1948	254	Ks. bp Teodor Kubina
1954	578	Ks. bp Zdzisław Goliński
1959	585	Ks. bp Stanisław Czajka
1964	258	Ks. bp Stefan Baręła
1967	72	Ks. bp. Stefan Baręła
1970	503	Ks. bp Franciszek Musiel
1977	453	Ks. bp Franciszek Musiel
1983	374	Ks. bp Tadeusz Szwagrzyk
1989	235	Ks. bp Tadeusz Szwagrzyk
1990	218	Ks. bp Stanisław Nowak
1993	196	Ks. bp Stanisław Napierała
1997	234	Ks. bp Teofil Wilski
1999	200	Ks. bp Stanisław Napierała
2003	98	Ks. bp Stanisław Napierała
2005	147	Ks. bp Stanisław Napierała
2009	160	Ks. bp Teofil Wilski
2013	159	Ks. bp Edward Janiak
2015		ks. Bp. Łukasz Buzun
2016		ks. Bp. Łukasz Buzun
2019		ks. Bp. Łukasz Buzun

1.3. Eucharystia

Jak podaje konstytucja soboru watykańskiego II Lumen Gentium, Eucharystia jest źródłem i zarazem szczytem całego życia chrześcijańskiego. Dopełnia ona całe wtajemniczenie chrześcijańskie, oznacza i urzeczywistnia jedność wszystkich wiernych oraz ich komunię życia z Bogiem. Poprzez uczestniczenie w tym niezwykłym wydarzeniu, jakim jest Msza święta, katolicy jednoczą się z liturgią niebiańską.

W parafii Lututów od II wojny światowej Eucharystia niedzielna była odprawiana o różnych godzinach. Jak podaje protokół wizytacyjny z 1953 r., było to o 8:00, 9:00 i suma o 10:30. Do komunii natomiast przystępowało wówczas w niedzielę na każdej Mszy św. ok. 100 osób, w dni powszednie ok. 30 osób, a w pierwszy piątek miesiąca ok. 200 osób. Z innego protokołu z 1959 r. można się dowiedzieć, że na Mszę św. uczęszczało w tamtych latach 50% – 60% parafian, a w niedzielę odbywały się one o 7:00, 8:30, 10:00 z udziałem dzieci i młodzieży i 11:30 suma. Natomiast w dni powszednie o 6:30 i 7:00.

Protokół wizytacji z 1977 r. podaje, że Msze św. były odprawiane o 9:00, 10:00 i 11:00. Natomiast kwestionariusz do wizytacji z 1990 r. zawiera informację, że Eucharystia niedzielna była wówczas odprawiana o 8:00, 9:00, 11:00 i 17:00, a w dni powszednie o 7:00 i 18:00. Obecnie niewiele się pod tym względem zmieniło. Msze św. w niedziele i święta są odprawiane zawsze o 8:00, 9:00, 11:00 i 16:00. Natomiast w dni powszednie o 7:00 i 18:00, a w okresie zimowym o 17:00. Frekwencja na niedzielnych Mszach św., niestety nie jest wysoka, bo wynosi ok. 30 %.

Jeśli chodzi o dzieci, które po raz pierwszy w pełni uczestniczą w Eucharystii, a więc te przystępujące do Pierwszej Komunii Świętej, to ich liczba uwarunkowana jest oczywiście w dużym stopniu ilością urodzeń. Uroczystość Pierwszej Komunii Świętej odbywała się w parafii zazwyczaj w ostatnią niedzielę maja. Niestety nie ma pełnych danych, bowiem w księgach parafialnych można znaleźć liczbę przystępujących do Pierwszej Komunii Świętej tylko w latach 1955-1997 i od 2005 r. do chwili obecnej.

Liczba dzieci przystępujących do Pierwszej Komunii Świętej w latach 1945-2013

Rok	Liczba dzieci przystępujących do I Komunii Świętej
1955	44
1956	138
1957	111
1958	113
1959	105
1960	103
1961	108
1962	101
1963	109
1964	99
1965	117
1966	122
1967	139
1968	111
1969	112
1970	77
1972	89
1973	70
1974	77
1975	71
1976	66
1977	72
1978	73
1979	69
1980	68
1982	57
1983	34
1984	51
1985	48
1986	56
1987	49
1988	25
1989	54
1990	76
1991	69
1992	72
1993	69
1994	80
1995	60
1996	54
1997	47
2005	39
2006	43
2007	32
2008	31
2009	38
2010	42
2011	34
2012	43
2013	31
2014	brak
2015	36
2016	35
2017	47
2018	56
2019	15

1.4. Sakrament pokuty i pojednania

Sakrament pokuty i pojednania należy do sakramentów uzdrowienia, gdyż poprzez wyznanie swoich grzechów kapłanowi w konfesjonale i poprzez szczery za nich żal wierni otrzymują odpuszczenie tych grzechów i oczyszczenie duszy. Nazywa się go również sakramentem spowiedzi lub nawrócenia.
W Lututowie, tak jak w wielu parafiach, z tego sakramentu korzystają wierni zazwyczaj w okresie świąt, szczególnie wielkanocnych. Chociaż spowiedź odbywa się tu przed każdą Mszą świętą w ciągu roku, to właśnie w czasie świąt najbardziej oblegane są konfesjonały. Z różnych protokołów wizytacyjnych można się dowiedzieć, że do spowiedzi wielkanocnej przystępuje ok. 80% – 90% parafian.

1.5. Namaszczenie chorych

Namaszczenie chorych to drugi z sakramentów uzdrowienia. Prosi się wówczas Boga o uzdrowienie zarówno na ciele, jak i na duszy. Chrystus uzdrawia, ale również przebacza grzechy. Przyszedł On dać zdrowie całemu człowiekowi, duszy i ciału, jest On lekarzem, którego każdy chory bardzo potrzebuje.
W parafii Lututów nie ma ksiąg chorych. Została ona założona dopiero w 2013 r. z inicjatywy obecnego proboszcza – ks. Piotra Szkudlarka. Jednakże można z tej krótkiej dokumentacji dowiedzieć się, że chorzy odwiedzani są w parafii przez kapłana zawsze w pierwszą sobotę miesiąca. Jest ich zazwyczaj ok. dziesięciu. Tylko w nielicznych przypadkach następuje wówczas ich namaszczenie, najczęściej jest to spowiedź i komunia święta. W wyjątkowych okolicznościach w parafii następowało udzielenie tego sakramentu chorym znajdującym się w kościele. Było tak np. w czasie Misji Miłosierdzia Bożego, jakie odbywały się tu w 2007 r.

1.6. Sakrament święceń

Sakrament święceń należy do sakramentów w służbie komunii. Poprzez szczególne posłanie kapłan ma służyć Bogu i drugiemu człowiekowi, głosząc mu Ewangelie o Chrystusie. Dzięki temu sakramentowi misja, którą powierzył Chrystus Apostołom, nadal jest spełniana w Kościele. Można by go nazwać sakramentem posługi apostolskiej. W jego skład wchodzą trzy stopnie: episkopat, prezbiterat i diakonat.
W lututowskim kościele przez okres ostatnich prawie 70 lat nie miały miejsca żadne święcenia. Odbywali je natomiast powołani do tej służby, pochodzący z tej parafii: ks. Stanisław Wyganowski, ks. Jan Kononów, ks. Grzegorz Grela i ks. Zbigniew Trała w katedrze w Częstochowie oraz ks. Jacek Bąk, ks. Szymon Żuraw, ks. Mariusz Karbowski i ks. Tomasz Ślęzak w katedrze w Kaliszu.

1.7. Małżeństwo

Sakrament małżeństwa jak podaje Kodeks Prawa Kanonicznego, to: Przymierze małżeńskie, przez które mężczyzna i kobieta tworzą ze sobą wspólnotę całego życia, skierowaną ze swej natury na dobro małżonków oraz do zrodzenia i wychowania potomstwa, zostało między ochrzczonymi podniesione przez Chrystusa Pana do godności sakramentu. Bóg jest stwórcą małżeństwa. To On sprawił, że głęboka miłość małżeńska i wspólnota życia stanowią przymierze małżeńskie, którego nikt i nic poza śmiercią nie jest w stanie rozłączyć.
W Lututowie liczba małżeństw od II wojny światowej była raczej ustabilizowana i stanowiła od ok. 30 do 50 ślubów rocznie. Jedynie na samym początku, w latach 1945-1946, było ich zdecydowanie więcej, bo ponad 100. Spadek ich nastąpił natomiast od początku lat 90-tych i wynosił wtedy najczęściej zaledwie kilkanaście ślubów rocznie, co trwa do dziś.

Liczba małżeństw w parafii Lututów w latach 1945-2013

Rok	Liczba małżeństw w parafii Lututów
1945	188
1946	112
1947	54
1948	47
1949	34
1950	51
1951	26
1952	52
1953	38
1954	55
1955	62
1956	43
1957	37
1958	38
1959	39
1960	28
1961	42
1962	31
1963	37
1964	38
1965	24
1966	49
1967	35
1968	43
1969	39
1970	37
1971	47
1972	48
1973	31
1974	40
1975	35
1976	41
1977	49
1978	44
1979	47
1980	44
1981	50
1982	43
1983	28
1984	24
1985	35
1986	33
1987	38
1988	37
1989	31
1990	39
1991	17
1992	19
1993	22
1994	19
1995	16
1996	14
1997	14
1998	15
1999	19
2000	19
2001	22
2002	12
2003	12
2004	18
2005	21
2006	19
2007	30
2008	28
2009	24
2010	22
2011	18
2012	13
2013	12
2014	12
2015	12
2016	20
2017	9
2018	13
2019	12

1.8. Sakramentalia – pogrzeby

Życie każdego człowieka ma swój koniec. Jednak dla chrześcijan jest to tylko koniec życia tutaj na ziemi, gdyż wierzą oni w życie wieczne z Bogiem po śmierci. Kościół to matka, która przez całe życie nosiła w swoim łonie chrześcijanina, jednak na koniec jego życia towarzyszy mu również, aby oddać go w miłosierne ręce Ojca. Następuje wówczas celebracja, którą nazywa się pogrzebem.

W parafii Lututów aż do końca lat 80-tych liczba chrztów przekraczała liczbę pogrzebów. Od początku lat 90-tych do chwili obecnej jest, niestety, odwrotnie. Ze względu na zmniejszającą się liczbę urodzeń liczba zgonów, mimo że się statystycznie nie powiększała w stosunku do lat wcześniejszych, to jednak przeważała. Dużo pogrzebów było zaraz po wojnie, w latach 1945-1948, ok. 90-100 pogrzebów rocznie. Od tamtej pory do dzisiaj ich ilość oscyluje w okolicach 40-70 pogrzebów na rok.

Liczba pogrzebów w parafii Lututów w latach 1945-2013

Rok	Liczba pogrzebów w parafii
1945	103
1946	100
1947	92
1948	90
1949	76
1950	68
1951	68
1952	88
1953	76
1954	71
1955	66
1956	57
1957	66
1958	64
1959	64
1960	64
1961	64
1962	68
1963	63
1964	52
1965	57
1966	59
1967	62
1968	60
1969	48
1970	64
1971	66
1972	73
1973	67
1974	61
1975	69
1976	64
1977	52
1978	71
1979	60
1980	86
1981	55
1982	59
1983	78
1984	71
1985	53
1986	69
1987	58
1988	74
1989	49
1990	65
1991	76
1992	62
1993	57
1994	57
1995	66
1996	52
1997	83
1998	51
1999	47
2000	45
2001	57
2002	54
2003	69
2004	53
2005	65
2006	53
2007	51
2008	49
2009	58
2010	67
2011	44
2012	40
2013	53
2014	44
2015	38
2016	51
2017	42
2018	37
2019	50

2. Duszpasterstwo specjalne

2.1. Misje i rekolekcje

Parafia przez cały czas uczestniczy w duszpasterstwie liturgicznym. Codziennie odprawiane są Msze święte i różne nabożeństwa. Jest jednak taki czas w ciągu roku, kiedy wierni mogą pogłębić swą wiarę. Są to oczywiście rekolekcje parafialne, które odbywają się zazwyczaj w czasie adwentu, a szczególnie wielkiego postu.
Pierwsze rekolekcje, o jakich jest wzmianka w powojennej kronice parafialnej rozpoczęły się 6 marca 1955 r. Prowadzili je dwaj ojcowie jezuici z Krakowa. Chcieli oni w czasie wielkiego postu przybliżyć parafian lututowskich do Boga i rozszerzyć wśród nich kult Najświętszego Serca Pana Jezusa. Dowiedzieć się można z kroniki parafialnej, że wierni z chęcią uczestniczyli w tych rekolekcjach. W ich trakcie dokonano również poświęcenia rodzin parafii Najświętszemu Sercu Pana Jezusa. Proboszcz Stanisław Nejman z wielkim szacunkiem pisze w kronice o kolejnym rekolekcjoniście, a mianowicie biskupie Karolu Niemirze. Według duszpasterza lututowskiego ujął on parafię i proboszcza swoją bezpośredniością i pokorą. Głosił rekolekcje w dniach 18-21 marca 1956 r.

W tych czasach te kilkudniowe, duchowe warsztaty prowadziło wielu znanych i szanowanych kaznodziejów: jezuitów i dominikanów. Oprócz ogólnych rekolekcji parafialnych dla dorosłych były w parafii lututowskiej również rekolekcje dla dzieci i młodzieży ze szkół. Czasy komunistyczne nie sprzyjały jednak prowadzeniu takich rekolekcji dla uczniów, często włądze je nawet utrudniały, jak np. rekolekcje szkolne w kwietniu 1956 r.

Z dokumentów parafialnych można się dowiedzieć, że kolejne rekolekcje prowadził w 1958 r. ks. Leon Walaszek, dyrektor Domu Salezjańskiego w Sokołowie Podlaskim. W 1960 r., rok po wielkich misjach werbistów, w parafii rekolekcje wielkopostne prowadzili dwaj ojcowie z tegoż zakonu, a w 1961 r. kolejny werbista – o. Longin Szulczyk. Dzięki kompetencji księży rekolekcjonistów oraz wygłaszanych przez nich ciekawych nauk rekolekcje parafialne gromadziły tu zawsze dużą grupę wiernych. Zazwyczaj prowadzącymi byli wówczas ojcowie zakonni. Jak np. w 1981 r. w Adwencie franciszkanin z Wielunia, lub w 1982 r. w wielkim poście salezjanin z Łodzi. W 1984 r. prowadził je salezjanin z Lublina – ks. Wiesław Bodo. Z zapisków kroniki parafialnej wynika że dzieci na tych spotkaniach było prawie 100 %, głównie dzięki muzycznej oprawie nauk, gdyż jak to określił ks. proboszcz, prowadził je oryginał z gitarą.

Oprócz rekolekcji odbywały się również w parafii Lututów różne misje i nawiedzenia obrazów. Bardzo ważnym wydarzeniem dla całego narodu polskiego, a więc również dla lututowskiej parafii było odnowienie jasnogórskich ślubów narodu. Odbyło się to 5 maja 1957 r. Ten dzień obchodzony był bardzo uroczyście. Cała parafia uczestniczyła w dużej procesji po wioskach z obrazem Matki Bożej. Domostwa i posesje były pięknie przyozdobione, a wszystko zakończyła uroczysta suma wraz z odnowieniem owych ślubów i nabożeństwem majowym. W lutym 1959 r. odbyły się misje parafialne prowadzone przez księży misjonarzy ze Zgromadzenia Werbistów z Bytomia i trwały przez tydzień. Były bardzo owocne, a idealnym ich zwieńczeniem było poświęcenie i postawienie przed kościołem wysokiego krzyża misyjnego. W 1964 i 1965 r. wszystkie rodziny parafii nawiedzał tzw. „ parafialny różaniec zwycięstwa.” Była to akcja, w trakcie której ludzie we własnych domach wspólnie modlili się za Kościół. Ów różaniec był w każdym domu jeden dzień. W 1966 r. odbywało się natomiast nawiedzenie parafialnego obrazu Matki Bożej Jasnogórskiej. Było to związane z realizacją idei oddania się pod opiekę Maryi, w którą włączyła się również parafia Lututów. W maju 1969 r. odbyły się również w parafii misje prowadzone przez ojców redemptorystów. W dniach 26-28 sierpnia 1979 r. miało miejsce w Lututowie ważne wydarzenie, jakim było nawiedzenie już nie parafialnego obrazu, lecz kopii Cudownego Obrazu Matki Bożej Częstochowskiej. Całą parafię przygotowywali do tej uroczystości księża pallotyni. Uczestniczył w niej również biskup pomocniczy – ks. Tadeusz Szwagrzyk. Podobnie jak w innych parafiach, tak i tu była to wielka manifestacja wiary i ważne przeżycie religijne.

W latach 1994-1996 r. diecezjanie przeżywali kolejne ważne wydarzenie. Po dwóch latach powstania diecezji kaliskiej nastąpiła peregrynacja Obrazu św. Józefa Kaliskiego. Dnia 29 kwietnia tegoż roku ten wielki patron nawiedził parafię Lututów. Jak w każdej parafii, tak i tutaj był całą dobę. Obraz przybył o godz. 17:00 i o tej samej godzinie następnego dnia był już w następnej wspólnocie parafialnej. W czasie jego nawiedzenia odbywały się spotkania modlitewne grup parafialnych, adoracje, ale przede wszystkim Msza św. o północy. Uświadamiano wówczas wiernym działanie św. Józefa w naszym życiu, szczególnie jako patrona rodzin i ojców. Dwa lata później odbywało się w diecezji nawiedzenie figury Matki Bożej Fatimskiej, ale w Lututowie go nie było, więc miejscowi parafianie uczestniczyli w tym wydarzeniu w parafii św. Stanisława w Wieruszowie.

Kilka lat później, od 2002 r. odbywały się w diecezji Misje Miłosierdzia Bożego z nawiedzeniem obrazu Jezusa Miłosiernego. Tym razem trwały one w każdej parafii nieco dłużej, bo cały tydzień. Tak jak i wszędzie, tak i w Lututowie prowadzili je księża jezuici. W dekanacie lututowskim misje Miłosierdzia Bożego odbywały się w lutym 2007 r., a w samym Lututowie od 17 do 24 dnia tego miesiąca.
W latach 2010-2011 diecezję nawiedzał natomiast obraz Matki Bożej Jasnogórskiej. Parafialne nawiedzenie trwało dobę, w czasie której miało miejsce wiele spotkań modlitewnych, łącznie z Mszą św. o północy, tzw. pasterką maryjną. Dobę nawiedzenia poprzedzały kilkudniowe rekolekcje, które w Lututowie głosił o. Stanisław Kiełbasa – redemptorysta. Matka Boża przybyła do tej parafii 15 listopada 2010. Parafianie bardzo mocno i pobożnie przeżyli ten czas, wypraszali u Jasnogórskiej Pani wszelkie łaski dla ich rodzin oraz licznie uczestniczyli w okolicznościowych nabożeństwach.

2.2. Pielgrzymki

W parafii Lututów wiele razy organizowane były pielgrzymki. Również wielu pielgrzymów, szczególnie pieszych zatrzymywało się i zatrzymuje ciągle w Lututowie w drodze do Częstochowy.
Pierwsza większa pielgrzymka zapisana w dokumentach parafialnych była 25 sierpnia 1956 r. do Częstochowy. Odbyła się ona pociągiem i związana była z 300-leciem ślubów narodu i ich odnowieniem. W pielgrzymce wzięło udział ponad 400 osób z lututowskiej parafii wraz z księdzem proboszczem Stanisławem Nejmanem. Z Lututowa pielgrzymowano na Jasną Górę wiele razy i robiły to liczne parafialne grupy, np.: 23 czerwca 1958 r. odbyła się pielgrzymka ministrantów. W historii parafii, w 1960 r. zorganizowana została do Maryi także pielgrzymka motocyklistów, co prawda nieduża bo 15-osobowa. Przygotował ją wikariusz ks. Zygmunt Woźniak, który interesował się tym środkiem lokomocji. Niewielkie uznanie w parafii miały tzw. pielgrzymki stanowe, lub zawodowe. Jedyna z tej wspólnoty parafialnej to pielgrzymka panien, których wyruszyło zaledwie 5. W 1963 r. kilkudziesięciu parafian pojechało autobusem na Jasną Górę na 40-godzinne nabożeństwo z tzw. Soborową Wieczerzą Pańską, zorganizowaną z okazji Soboru Watykańskiego II388. Parafianie lututowscy bardzo lubią jeździć na pielgrzymki, jak żadna inna parafia. Tak napisał o miejscowych wiernych ks. Franciszek Jodłowski na początku swojego posługiwania w Lututowie. Chętnie z nimi jeździł do różnych polskich sanktuariów. Już w pierwszym roku swego duszpasterzowania, czyli w roku 1981, odbyły się pielgrzymki: do Częstochowy w ramach rocznicy nawiedzenia Obrazu Matki Bożej Jasnogórskiej, do Niepokalanowa, do Kalwarii Zebrzydowskiej, do Wrocławia i Trzebnicy. Co roku odbywały się też wyjazdy do Lichenia, po drodze odwiedzano zazwyczaj Sanktuarium Św. Józefa w Kaliszu i odprawiano tam Mszę św. przed cudownym obrazem. W ostatnich latach wiele autokarowych pielgrzymek w parafii prowadził ówczesny administrator – ks. Mariusz Giwerski. Wyjeżdżano do wielu ciekawych miejsc na terenie naszego kraju. Były wyjazdy do Wadowic, Kalwarii Zebrzydowskiej, Wambierzyc, Kalwarii Pacławskiej, Świętej Wody, Sokółki i innych sanktuariów.

W parafii lututowskiej organizowano również piesze pielgrzymki do Matki Bożej Częstochowskiej. Pierwszy raz po wojnie odbyła się taka 23 sierpnia 1959 r, którą prowadził ks. Zygmunt Woźniak i uczestniczyło w niej 101 osób. Kolejne pielgrzymki były coraz większe, czego przykładem może być ta z 1960 r., w której brało udział 125 osób. Rok później prowadził ją już inny wikariusz – ks. Antoni Turlej, ale z wcale nie mniejszą frekwencją. Władza komunistyczna nie była nigdy pozytywnie nastawiona do Kościoła i dlatego były również przykre sytuacje, gdy np. zabroniono pielgrzymki do Częstochowy w 1962 r. tłumacząc się „zbyt mocno zatłoczonymi drogami” do tego miasta. W kolejnym roku natomiast zabroniono jej ze względu na „niebezpieczeństwo ospy,” której epidemia wybuchła w lipcu we Wrocławiu i dotarła do Wieruszowa. Ostatecznie zaprzestano pielgrzymek pieszych i od następnego roku odbywały się z parafii już tylko kolejowe pielgrzymki na Uroczystość Matki Bożej Częstochowskiej.
Parafia Lututów jest miejscem, poprzez które wiele innych pieszych pielgrzymek zatrzymuje się w drodze do Częstochowy, nie tylko na krótki postój, ale również na nocleg. Parafianie zawsze chętnie przyjmują pielgrzymów w swoje progi, a sami pątnicy widząc gościnność miejscowej ludności nie zapominają o parafii Lututów w modlitwach oraz często wysyłają kartki świąteczne z życzeniami. Sierpień to miesiąc, kiedy lututowianie cieszą się z ich obecności. W tym czasie już od wielu lat zatrzymuje się tu na nocleg gnieźnieńska piesza pielgrzymka, a od niedawna, bo od 2007 r., także piesza pielgrzymka kaliska. Ta parafia jest miejscem postoju i odpoczynku także dla rowerowej pielgrzymki do Jasnogórskiej Pani. Pątnicy wychodzą i wyjeżdżają stąd zregenerowani i wypoczęci do dalszej drogi.

2.3. Odpusty parafialne

Parafia w Lututowie posiada dwa wezwania. Pierwsze z nich to wezwanie św. Apostołów Piotra i Pawła. Nadane ono zostało na początku lat dwudziestych XX wieku. W uroczystość tych dwóch największych apostołów Kościoła, czyli 29 czerwca, odbywa się główny odpust w parafii. Drugim wezwaniem jest Matka Boża Różańcowa z nadania 13 sierpnia 1927 r. Odpust ku jej czci parafia przeżywa zawsze w pierwszą niedzielę października. Oba wezwania powstały w parafii za sprawą przedwojennego proboszcza lututowskiego ks. Wincentego Glassa.

Z parafialnej kroniki wynika, że podczas jednego z pierwszych odpustów po II wojnie światowej w uroczystość apostołów 29 czerwca 1955 r. kazania głosili ojcowie bernardyni z Radomia, a samą sumę odpustową odprawiał proboszcz z sąsiednich Walichnów – ks. Antoni Karasiński. Rok później w odpuście uczestniczyli seminarzyści z Krakowa. Sumę odpustową odprawił rektor – ks. Brunon Magott, a w asyście uczestniczyli klerycy. Trzeba również wspomnieć iż odpusty w tamtych czasach poprzedzane były specjalnym triduum eucharystycznym, aby lepiej się przygotować do ich przeżywania. Przez trzy dni w ramach tego odbywały się nabożeństwa, adoracje i spowiedzi. Dnia 29 czerwca 1957 r. w odpust apostołów obchodzony był jubileusz 25-lecia kapłaństwa proboszcza, ks. Nejmana, a poprzedzające je triduum prowadzili werbiści z Bytomia i salezjanie z Rumii-Zagórza. Rok później sumę odpustową odprawiał już nowy dziekan dekanatu wieruszowskiego – ks. Kazimierz Lubas. W 1960 r. był to ks. Kazimierz Sowała – proboszcz z Naramic, a w 1961 r. profesor historii w seminarium krakowskim – ks. dr Jerzy Wolny. Kolejne odpusty prowadzili inni proboszczowie, najczęściej z sąsiednich parafii, a trzydniowe przygotowania do nich ojcowie zakonni. W 1982 r. na odpuście 29 czerwca odbyło się uroczyste objęcie parafii przez ks. Franciszka Jodłowskiego, a rok później bierzmowanie i poświęcenie dachu, dlatego przewodniczył mu ks. bp. Tadeusz Szwagrzyk. W 1984 r. odpust prowadził ks. Tadeusz Michalski – proboszcz z Porobki. W 1994 r. natomiast uroczystą sumę odpustową odprawił ks. proboszcz Franciszek Jodłowski, gdyż obchodził wówczas 40 rocznicę swoich święceń kapłańskich. Dostojny jubilat, piszący kronikę parafialną bardzo mile tam wspominał tę uroczystość, szczególnie ze względu na dużą ilość księży z różnych parafii, którzy zaszczycili ją swoją obecnością, ale też ze względu na bardzo dużą ilość parafian jaka w tym wydarzeniu również uczestniczyła. W 1998 r. sumę odpustową celebrował były wikariusz parafii Lututów – ks. Paweł Kostrzewa. Jak wyjaśnia ks. proboszcz w kronice, odpusty parafialne cieszą się tu wielkim uznaniem.

Drugi odpust Matki Bożej Różańcowej w październiku również głównie prowadzili księża zakonni. Był on spowodowany kultem w parafii Matki Bożej Lututowskiej. W czasie tych odpustów uwaga sumistów i kaznodziejów skupiała się głównie wokół Maryi i różańca oraz jej roli w życiu duchowym katolików. 2 października 1955 r. odpust ten prowadził dominikanin – o. Lucjan Wołek, prowincjał tegoż zakonu z Krakowa. Chciał on, aby parafianie pokochali modlitwę różańcową oraz chciał ożywić wśród nich działania grupy „ Żywego różańca”. Rok później prowadzącym był o. Jerzy Bajorski z tego samego zakonu. W czasie tych jesiennych odpustów odbywała się zawsze procesja różańcowa do specjalnie przygotowanych wokół kościoła pięciu ołtarzy maryjnych. Kolejne odpusty prowadzili: w 1957 r. – ks. Franciszek Porczyński, proboszcz z Czarnożył, w 1958 r. – ks. Lucjan Nowak, proboszcz z Łyskorni. W 1960 r. natomiast – ks. Jan Fortuna – proboszcz z Klonowej, a w 1961 r. ks. Kazimierz Podgórski – proboszcz z Sokolnik. Matka Boża Różańcowa zawsze odgrywała ważną rolę w sercach lututowskich parafian, dlatego tak bardzo ją czcili, szczególnie w czasie odpustów. Kolejne odpusty celebrowali najczęściej księża z sąsiednich parafii. W latach 90-tych kilka razy odprawiał go ks. Ryszard Adrianek – były wikariusz lututowski, a wówczas dyrektor katechetyczny w diecezji sosnowieckiej. Ostatnie kilkanaście lat odpusty te prowadzili zazwyczaj księża z okolicznych parafii. Wszyscy oni byli jednak ściśle związani z Matką Bożą i do Niej żywili szczególny kult. Uwidaczniał się on poprzez głoszone przez nich Słowo Boże, mówiące wówczas o Maryi, a także poprzez propagowaną w te październikowe niedziele modlitwę różańcową.

3. Kult Matki Bożej Lututowskiej w parafii

W encyklice „ Redemptoris Mater ” ojciec św. Jan Paweł II pisze: Maryja jest obecna w tajemnicy Kościoła jako wzór. „Współdziała Ona swą macierzyńską miłością w rodzeniu i wychowaniu” synów i córek Kościoła-Matki. Macierzyństwo Kościoła urzeczywistnia się nie tylko wedle wzoru i prawzoru Bogarodzicy – urzeczywistnia się równocześnie przy Jej „współdziałaniu.” Kościół obficie czerpie z tego „współdziałania” Maryi, czyli z Jej macierzyńskiego pośrednictwa, które jest właściwe Maryi, jako że już na ziemi współdziała w zrodzeniu i wychowaniu synów i córek Kościoła, zawsze jako Matka tego Syna, „którego Bóg ustanowił pierworodnym między wielu braćmi.

Maryja jest orędowniczką, pośredniczką, a przede wszystkim Matką dla każdego człowieka. Kult NMP zajmuje w parafii Lututów ważne miejsce, bo drugim wezwaniem i patronką kościoła jest Matka Boża Różańcowa. Świątynia posiada także czczony od wielu lat obraz Matki Bożej Lututowskiej. Został on namalowany na płótnie i przedstawia wizerunek Maryi z Dzieciątkiem, zwany Panią Lututowską,” Maryja ma na sobie srebrną sukienkę i złotą koronę, podobnie ubrane jest Dzieciątko. Czczona jest jako „Uzdrowienie chorych”. Obraz ten pochodzi z 1699 r. Parafianie lututowscy od dawna obdarzali swoją Orędowniczkę wielkim kultem. Dnia 5 maja 1957 r. w uroczysty dzień odnowienia jasnogórskich ślubów narodu odbyła się procesja z obrazem, który został wcześniej odnowiony i poświęcony. Wierni z oddaniem szli w procesji wiary i powierzali swoje troski i intencje Matce Bożej Lututowskiej. W późniejszych latach, gdy obraz został przeniesiony do bocznej nawy świątyni, raz w tygodniu, co sobotę odbywała się tam Msza święta. Wówczas szczególnie wypraszano u Pani Lututowskiej wszelkie potrzebne łaski.

W dniach 3-4 października 1999 r. odbył się w diecezji kongres eucharystyczny, na zakończenie którego odwiedził Lututów bp Stanisław Napierała. Przyjechał tu na obchody 300-lecia obrazu Matki Bożej Lututowskiej. Ta ważna uroczystość przypadła w parafialny odpust Matki Bożej Różańcowej. Rozdano wówczas 370 obrazków ozdobionych napisem „ 300 lat w Lututowie”. Kilka lat później w 2005 r. w parafii wprowadzono nowennę do „ Pani Lututowskiej ”. Od tamtej pory odbywa się ona w środy przed wieczorną Mszą świętą, a więc o 17:45 latem i o 16:45 zimą. Nabożeństwo trwa ok. 15 minut i chętnie uczestniczy w nim wielu parafian. Zostało ono stworzone na wzór nabożeństwa do Matki Bożej Nieustającej Pomocy. Są w nim przedstawiane podziękowania i prośby kierowane pod adresem Maryi, a także jest odmawiana litania do Matki Bożej Loretańskiej. Wszystko odbywa się również przy wystawionym Najświętszym Sakramencie. Nie można pominąć faktu, iż Pani Lututowska pomaga wszystkim parafianom i opiekuje się nimi, o czym świadczą również wota wiszące obok obrazu znajdującego się w kaplicy. Są śpiewane również specjalne pieśni do Matki Bożej Lututowskiej, które można usłyszeć najczęściej w czasie środowego nabożeństwa. Kult Matki Bożej Lututowskiej jest w parafii prężny i ciągle się rozwija.

4. Katechizacja

Jednym z ważnych sposobów na głoszenie Ewangelii jest katechizacja, dotycząca przede wszystkim dzieci i młodzieży. W parafii Lututów również zajmowała ona ważne miejsce w duszpasterstwie, gdyż w miejscowości znajduje się kilka szkół.
Pierwszy powojenny proboszcz – ks. Marian Minor chętnie prowadził nauczanie religii w Państwowym Gimnazjum i Liceum Koedukacyjnym w Lututowie. W latach 50-tych wikariusze uczyli religii w Szkole Podstawowej w Lututowie. Jak podają dokumenty wizytacyjne jeden z nich – ks. Stanisław Buchalski miał w niej aż 27 godzin lekcyjnych. Dzieci z okolicznych wiosek przychodziły na lekcje religii do kościoła, w którym odbywały się one w bocznej kaplicy. W 1957 r. została w parafii zatrudniona katechetka – Elżbieta Kapelańczyk, gdyż religia po raz kolejny powróciła do szkół, a ilość godzin w tych placówkach była naprawdę duża. Jak wynika z danych przedstawionych w dokumentach parafialnych w 1960 r. we wszystkich szkołach na terenie parafii uczono już religii, a w tym czasie było 10 szkół podstawowych siedmioklasowych i posiadających mniejszą ilość klas. Była też jedna szkoła średnia – technikum weterynaryjne i jedno przedszkole. Znajdowały się one w następujących miejscowościach:
szkoły 7-klasowe: Lututów, Swoboda, Niemojew, Popielina i Rybka.
szkoły 5-klasowe: Łęki, Dobrosław.
Szkoły 4-klasowe: Dymki, Kluski, Piaski.
W kolejnych latach znów zabroniono nauki religii w szkołach, związku z czym katechizowano w salkach parafialnych lub w prywatnych domach. Młodzież ze szkoły średniej, którym było już Technikum Rachunkowości Rolnej, miała religię w salkę przy kościele. Z protokołu z wizytacji w 1977 r. można się dowiedzieć iż w tym roku katechizacja obejmowała 888 dzieci i młodzieży, w tym: 14 przedszkolaków, 591 dzieci w klasach I-VIII szkoły podstawowej, 261 ze szkoły średniej i 22 młodzieży pozaszkolnej. W późniejszych latach, gdy proboszczem był ks. Franciszek Jodłowski, naukę prowadził proboszcz wraz z wikariuszem. Z protokołu wizytacyjnego z 1990 r. wynika, iż ks. proboszcz uczył dzieci w przedszkolu, natomiast ks. wikariusz, którym wówczas był ks. Paweł Kostrzewa uczył w pozostałych szkołach w wymiarze 27 godzin tygodniowo. Po powrocie religii do szkół do kadry uczącej dzieci i młodzież doszła katechetka Dorota Szremska. Parafia musiała jednak później mieć dwóch wikariuszy, gdyż potrzebny był kolejny katecheta. W samym Zespole Szkół Rolniczych w Lututowie było w 1997 r. 760 uczniów, były też dwie szkoły podstawowe, w Lututowie i Niemojewie. Po roku 2000 do kadry uczącej na terenie parafii dołączyły jeszcze dwie katechetki: Ewa Stańczak, która uczy w szkole podstawowej w Lututowie i Jolanta Nowak, pracująca w Technikum Rolniczym w Lututowie. Ta kadra nie zmieniła się do dnia dzisiejszego. W 2013 r. w szkołach na terenie parafii uczą: wikariusz Wojciech Deresiński w Gimnazjum i Szkole Podstawowej w Niemojewie, rezydent Arkadiusz Wieczorek w Szkole Podstawowej w Lututowie, Ewa Stańczak w Szkole Podstawowej w Lututowie, Jolanta Nowak w Zespole Szkół Rolniczych w Lututowie.

W roku 2020 katechizują następujące osoby: Dorota Szremska – Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Lututowie, Szkoła Podstawowa w Lututowie, Filia w Swobodzie i w Niemojewie, Przedszkole. Ewa Stańczak – Szkoła Podstawowa w Lututowie. Jolanta Nowak – Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Lututowie.

5. Kancelaria parafialna

Powojenne początki kancelarii parafialnej w Lututowie były trudne, ponieważ nie było wówczas odpowiedniego pomieszczenia, przeznaczonego na księgi parafialne. Kancelaria mieściła się wtedy w holu plebanii. Księgi były tam prowadzone właściwie i z należytym porządkiem. W jednym z protokołów wizytacyjnych parafia Lututów była nawet przedstawiona jako wzór dla innych parafii pod względem prowadzenia ksiąg metrykalnych. Ostatecznie utworzono specjalne pomieszczenie, w którym ulokowano kancelarię. Księża posługujący w parafii dbali o to, aby księgi były prowadzone w sposób właściwy oraz aby były na bieżąco uzupełniane. W 1970 r. były 24 różne księgi, łącznie z księgą kazań, księgą akcydensów i celebrujących kapłanów. Po wybudowaniu nowej plebanii w latach 80-tych znalazło się tam specjalne miejsce przeznaczone na biuro parafialne, które istnieje do dziś. Znajdują się tam wszelkie potrzebne księgi. Są oczywiście na bieżąco uzupełniane księgi chrztów, księgi małżeństw, księgi zmarłych, księgi I Komunii Świętej, księga bierzmowanych, a od niedawna, bo od 2013 r. także księga chorych. Są tam 3 kroniki. Pierwsza z lat 1954-1964, druga z lat 1964-1970 i trzecia z lat 1981-2000, w których duszpasterze zapisują ważne wydarzenia z życia parafii. Jest również księga aktów wizytacyjnych z relacjami z wizytacji biskupich i dziekańskich. Znajdują się tam także protokoły rozmów z narzeczonymi, księga intencji mszalnych oraz wszelkie dokumenty związane z remontami kościoła. Kancelaria jest obecnie prowadzona przez proboszcza ks. Piotra Szkudlarka. Stara się aby nadrobić wszelkie zaległości w księgach z poprzednich kilkunastu lat. Z kwestionariusza najnowszej wizytacji biskupiej można się dowiedzieć iż do obecnego archiwum ksiąg parafialnych należą: księgi chrztów,księgi dzieci pierwszokomunijnych, księga bierzmowanych, księga zapowiedzi przedślubnych, księga zmarłych, księga intencji mszalnych, księga intencji mszalnych pogrzebowych. Parafia posiada także aktualną pieczęć, jak i również prowadzone są kartoteki wiernych.

6. Wizytacje pasterskie

Wizytacji pasterskich w parafii Lututów dokonywali biskupi co kilka lat. W ich trakcie miał miejsce zazwyczaj sakrament bierzmowania. Pasterze dokładnie sprawdzali wygląd kościoła i budynków parafialnych, ilość i jakość sprzętu liturgicznego, ale przede wszystkim przemawiali do wiernych pouczając ich w sprawach moralności i doktryny kościelnej. Od 1945 r. parafię Lututów zwizytowało 6 biskupów diecezjalnych diecezji częstochowskiej i kaliskiej oraz ich 4 biskupów pomocniczych.

Pierwsza powojenna wizytacja biskupia, o jakiej widnieje informacja w aktach wizytacyjnych, odbyła się w 1948 r. Parafię Lututów odwiedził wówczas ks. biskup Teodor Kubina. Można się z nich dowiedzieć iż powitanie dostojnego gościa w parafii było bardzo uroczyste. Już od jej granic czekało na niego mnóstwo parafian na czele z wójtem. Następną wizytację przeprowadził już kolejny biskup ks. Zdzisław Goliński. Było to w 1954 r. i towarzyszyło temu liczne bierzmowanie, bo aż 578 osób. Po 5 latach, w 1959 r. w Lututowie pojawił się tym razem biskup pomocniczy – ks. Stanisław Czajka. Także i wtedy nie obyło się bez uroczystego powitania. Już od sąsiednich miejscowości aż do samego wjazdu na teren kościoła towarzyszyli mu motocykliści i rowerzyści.
Następne 5 lat parafia czekała na kolejną wizytę pasterza diecezji. Tym razem przybył trzeci już ordynariusz częstochowski – ks. bp. Stefan Baręła. Chwalił on wówczas świątynię jako wzorową w diecezji pod względem urządzenia i zaopatrzenia. W 1970 r. odbyła się kolejna wizytacja kanoniczna, tym razem biskupa pomocniczego – ks. Franciszka Musiela. Ponieważ był to październik gość mówił do wiernych szczególnie o Matce Bożej i różańcu. Ten pasterz odwiedził parafię jeszcze raz – 7 lat później. Wówczas głosił kazanie o obecności Jezusa wśród wszystkich ludzi i był równie serdecznie przyjęty przez parafian. W 1984 r. wizytował parafię ks. Mirosław Kołodziejczyk, kolejny pomocniczy biskup diecezji częstochowskiej. Nie szczędził on pochwał samej parafii i jej wiernym, mówiąc, iż parafianie odznaczają się pobożnością, jest duża liczba przystępujących do Komunii Świętej i żywy udział w liturgii. Nie inaczej było 6 lat później, gdy do parafii przyjechał ks. biskup Stanisław Nowak. Z tamtejszego protokołu wizytacyjnego wynika, iż duszpasterstwo w Lututowie jest dobrze prowadzone i przynosi należyte efekty. Dokumenty z pozostałych dwóch wizytacji w ostatnich latach można znaleźć w archiwum kurii diecezji kaliskiej. Pierwsza z nich odbyła 17 lutego 1999 r., a parafię wizytował wówczas ks. bp Stanisław Napierała, druga natomiast 2 marca 2009 r. Do Lututowa przybył wówczas biskup pomocniczy diecezji kaliskiej ks. Teofil Wilski. Oba dokumenty zawierają obfity, wielostronicowy materiał, w którym opisany jest wygląd kościoła i budynków parafialnych, jak również duszpasterstwa prowadzonego przez miejscowych kapłanów.

Materiały zaczerpnięte z pracy magisterskiej  mgra Tomasza Ślęzak